1. Dimničarske usluge - šta sve treba da znate?

Dimničarske usluge, odnosno, djelatnosti, obavljaju se radi obezbijeđenja ispravnosti uređaja za grijjanje, sprečavanja zagađenja, manje potrošnje goriva te zaštite života i imovine od požara. Da biste u svom domu bili sasvim sigurni, zovite dimnjačara u redovne kontrole jer to nikad nije uzaludno potrošen novac.

Dimnjacar je stari zanat s dugom tradicijom, a dimnjačari su oduvjek bili poštovani članovi zajednice, jer se vjeruje da donose sreću. I danas kad u prolazu sretnu dimnjačara, ljudi žele da ga dotaknu ili čupnu nit iz četke, hvatajući se za svoje dugme, „magični krug“ koji treba da pomogne u ispunjenju želja.

Usluge ovih majstora pružaju sigurnost od požara, poboljšavaju zdravlje, čine uređaje za grijanje efikasnijim te smanjuju troškove popravki i grijanja. Usluge dimnjacara  su brojne, a obuhvataju poslove kao što su pregled i čišćenje grijucih i ventilacionih uređaja, dimnjaka, parnih kotlova, masnih ventilacija, dimovodnih i ventilacionih kanala; takođe, mogu napraviti proračun potrebne jačine grijuceg sistema, izvršiti mjerenje gasova, sanirati dimnjak, savjetovati vas po bilo kom od ovih pitanja i tako dalje.

1.1. Čišćenje dimnjaka

Obaveza redovnog čišćenja dimnjaka regulisana je Zakonom o komunalnim djelatnostima iz 2011. godine te su gradske skupštine, svaka za sebe, usvojile određene propise i primjenjuju ih na svojim teritorijama. Tako za neke gradove, postoji usluga dva redovna godišnja pregleda i čišćenja, koja se naplaćuju preko objedinjene naplate „Infostana“. Češća kontrola nije obavezna, međutim, u slučaju požara u privatnoj kući, većina osiguravajućih društava neće isplatiti obeštećenje ako nemate važeću potvrdu o ispravnosti sistema za grijanje. Uopšteno govoreći, preporučujemo da se uvijek dobro raspitate o važećim propisima ili u osiguranju ili u svojoj opštini ili u nadležnoj inspekciji da biste izbjegli neprijatnosti. Spisak ovlašćenih dimničara za svaku opštinu, naći ćete na sajtovima gradskih uprava, pa savijetujemo da dimnjačara zovete što češće, naročito tokom  sezone, grijanja kako biste bili sigurni da cijeli sistem dobro funkcioniše i da ste u svom domu bezbjedni.

1.2. Cijene  usluga dimnjacara

Cijene dimnjačarskih usluga nisu određene Zakonom, već ih opštine određuju samostalno, a naplaćuju se prema kvadraturi stambenog prostora za privatna lica i po posebnom cjenovniku za industriju i privredu. Na internetu možete naći ponude dimnjačarskih ili komunalnih preduzeća u svom kraju, pa se raspitajte o detaljima, ili preko naše platforme Daibau.ba pošaljite upit i dobićete ponude.

1.3. Prednosti usluga dimnjačara

Požari usled samopaljenja su danas rjeđi, između ostalog i zbog zakonskih obaveza čišćenja i zbog osavremenjavanja grijucih sistema. Čist dimnjak ima bolju prohodnost, ne ugrožava ni vaše zdravlje ni okolinu, a smanjuje troškove grijanja. Redovni pregledi grijucih sistema obezbjeđuju njihovo optimalno funkcionisanje, a rano otkrivanje kvarova im znatno produžava vijek trajanja.

2. Kako izabrati dimnjačara?

Ako živite na teritoriji gradova koji dimnjačarske usluge imaju u objedinjenom sistemu naplate, dimnjačari će vas posjećivati u redovnim razmacima - jednom u sezoni  grijanja, jednom izvan nje. Ako živite na selu, ta obaveza je vaša lična odgovornost. Na sajtovima Ministarstva ekologije i zaštite prirodne sredine, Privredne komore i Udruženja dimnjačara  te lokalnih samouprava, naći ćete spiskove dimnjačarskih preduzeća, ali njihove usluge možete potražiti i preko našeg portala, Daibau.ba. Vidjećete njihove reference i komentare prethodnih klijenata. Dimnjačara kog izaberete, možete pozvati i sami, pa će vas on/ona obilaziti po dogovoru. Ako mijenjate sistem grianja u kući, moraće da se mijenja i dimnjak te će vam dimnjačar biti neophodan da te prepravke izvrši i sve provjeri.     

3. Koje usluge pružaju dimnjačari?

3.1. Pregled ložišta, dimovodnih i ventilacionih kanala

Dimnjačari kontrolišu dimnjake, ložišta, dimovodne i ventilacione uređaje i kanale kao i druge dijelove sistema koji zajedno omogućavaju njegovo pravilno funkcionisanje.

3.1.1. Prvi pregled

Prvi pregled se obavlja za svaki novopostavljeni ili remontovani grijuci uređaj, dimovodne kanale ili posle renoviranja objekta. Prvim pregledom se kontrolišu sve elementarne karakteristike i utvrđuje usklađenost s projektnom dokumentacijom i propisima, tehničkim normama i standardima, ali i sprečava nepropisna ugradnja i rad. Dimnjačar će proveriti sam uređaj, opremu, dimne cijevi, odvode i pristup, ali i procijeniti rizik od ispusnih gasova. Nakon pregleda će izdati potvrdu o prvom pregledu i ispravnosti dimnjaka ili nalog za uklanjanje nepravilnosti. Po isteku datog roka i izvršenim prepravkama, dimnjačar će doći u kontrolu. Ukoliko je sve u redu, daće zapisnik i potvrdu koja ulazi u dokumentaciju za upotrebnu dozvolu.

3.1.2. Vanredni pregled

Ova kontrola obuhvata sve provjere kao i prvi pregled, ali se obavlja po nalogu inspektora ili zahtijevu stranke. Obavlja se zbog pojave nekakvog problema, nedostatka, stanja ili starosti uređaja ili nakon požara. Na osnovu ove kontrole kojom se detaljno pregledaju elementi vezani za novonastalu situaciju, izdaje se ili zapisnik i potvrda o ispravnosti ili nalog za popravku.

3.1.3. Redovni pregled

Redovni pregled uređaja i opreme za grijanje obavlja se jednom godišnje. Kontroliše se opšte stanje (vizuelno ili pomoću kamera i mjernih alata) peći, ložišta, cijevi te dimovodnih i ventilacionih otvora, spoljnih i unutrašnjih djelova dimnjaka i drugih elemenata kako bi se pronašla eventualna oštećenja ili nedostaci, ukoliko sistem niti njegovi dijelovi nisu mijenjani ni na koji način od prošle kontrole. Pri ovoj inspekciji je vrlo bitna provjera postojanja naslaga zapaljivog depozita na zidovima dimnjaka jer to predstavlja najveći rizik.

3.1.4. Redovna kontrola

Ukoliko u kući ima više uređaja za grijanje, odnosno, pored glavne peći ili kotla još manjih peći ili kamina, i njih treba redovno kontrolisati najmanje jednom godišnje. I za njih važe svi tehnički zahtjevi i propisi kao i za centralne uređaje.

3.2. Čišćenje ložišta

Prilikom sagorijevanja goriva nastaju gasovi kao nusproizvodi. Na zidovima dimnjaka, odnosno, dimnih cijevi nastaju naslage čađi. Čađ, naslage katrana i druge nečistoće smanjuju protočnost dimnjaka i povećavaju rizik od samopaljenja. Toga radi, osnovni zadatak svakom dimnjačaru je čišćenje peći i dimnjaka. Peći ili kotlovi na tečna goriva ili gas, moraju se obavezno očistiti svake godine. Manje peći na biomasu treba da se čiste dva puta godišnje, dok svi uređaji na tvrda goriva treba da se čiste najmanje tri puta godišnje.

3.3. Čišćenje dimnjaka

U dimnjaku se tokom  sezone grijanja skuplja talog koji sužava kanale i smanjuje protok gasova koliko i efikasnost rada. Drugim riječima, smanjuje iskoristivost goriva, a srazmerno tome povećava rizik od izbijanja požara. Redovnim čišćenjem dimnjaka, najmanje jednom u sezoni  grijanja, povećaćete sigurnost cijelog sistema i istovremeno smanjiti troškove grijanja.

3.4. Skidanje naslaga katrana u dimnjaku

S unutrašnje strane dimnih cijevi nastaju naslage katrana i to je stalan i neupitan proces. Međutim, debljina tih naslaga i opasnost koju one predstavljaju imaju različite uzroke - neodgovarajuće dimovodne cijevi, nedovoljan protok vazduha, nekvalitetan ogrijev, loše sagorijevanje, ali i nedovoljno ili neredovno čišćenje i neodržavanje sistema. Naslage katrana se skidaju mehanički, struganjem ili kontrolisanim paljenjem, odnosno, ogorijevanjem. Preventivno skidanje ovih naslaga smanjuje rizik nastanka požara usljed samopaljenja i poboljšava odvajanje dimnih gasova iz ložišta.

3.5. Mjerenje emisije gasova u dimnjaku

Merenjem emisije gasova, osigurava se to da štetni gasovi kao što su ugljen-monoksid, vodonikovi oksidi, čađ i toplotni gubici, ostaju u granicama dozvoljenog. Mjerenja su potrebna i zbog efikasnog trošenja energije, zaštite okoline, vazduha i zdravlja. Mjerenje emisije štetnih gasova obavlja se prilikom svakog pregleda  uređaja i opreme, i o tome se izdaje potvrda. Ako se pojave odstupanja, vlasnik mora da izvrši određene popravke u datom roku. Starije peći i kotlovi, koji ne odgovaraju savremenim standardima, moraju se sanirati na odgovarajući način ili zamijeniti. Redovna mjerenja pospješuju rad cijelog sistema isto koliko i smanjuju opasnost od gušenja otrovnim gasovima.

3.6. Industrijsko čišćenje

Industrijske peći i kotlovi za grijanje su veći, jači, proizvode više štetnih gasova i dima, i stoga ih treba češće i čistiti. Dimnjačarska služba čisti toplovodne i parne kotlove, izmjenjivače toplote i grijače kao i agregate za hlađenje.

3.7. Izračunavanje jačine sistema

Dimnjačaru treba da se obratite i prije nego što kupite uređaje i opremu za grijanje. Njegovo stručno mišljenje će vam biti od velike pomoći pri izboru. Osim toga, kupićete ono što tačno odgovara vašim potrebama i zahtjevima te će i troškovi održavanja i popravki biti manji. Dimnjačar će znati i kakvi su sve tehnički uslovi potrebni za priključivanje i korišćenje određenih grijucih sistema i da li ih vi ispunjavate. Isto tako, neće biti loše da ga pozovete i kada naumite da ponovo pokrenete sistem koji neko vrijeme nije radio.

3.8. Testiranje dimovodnog puta

Testiranjem nepropusnosti sistema provjeravaju se dimovodni uređaji, što je naročito važno u savremenim objektima izgrađenim po standardima nepropusne gradnje. Ovim testom provjerava se da li uređaji i oprema ispunjavaju sve zahtjeve i propise, da li su pravilno ugrađeni i na tačno predviđenim mjestima te da li pravilno funkcionišu. Nepropusnost se provijerava određenim aparatima ili dimom.

3.9. Mjerenje količine vlage u drvetu

Prisustvo vlage u drvetu smanjuje efikasnost sagorijevanja, povećava troškove, stvara više štetnih gasova, prašine, čađi, katrana, ali i naslaga u dimovodnim cijevima. Preporučuje se da količina vlage u drvetu ne smije biti veća od 20%. Dimnjačar će znati da provjeri da li je drvo za ogrjv odgovarajuće ili ne, pa osim što nećete kupiti neodgovarajući ogrjev, manje ćete trošiti na grijanje i čišćenje.