Malteri, malterisanje – ručno ili mašinski?

1. Unutrašnje malterisanje - ručno

Ručno malterisanje je najstarija tehnika ravnanja zidova. Tradicionalni načini pravljenja krečnih maltera su danas donekle izmijenjeni dodavanjem cementa. Smješa za ručno malterisanje pravi se u ručnoj miješalici. Međutim, ručno malterisanje je zahtijevna tehnika kojom ne vlada svaki majstor. Prednost ručnog pravljenja maltera je mogućnost doziranja i variranja svake slijedeće količine pa se time pri malterisanju može kontrolisati tekstura i struktura, grubost površine i rustičnost površina. Slabosti leže u drugom dijelu procesa. Malter se miješa na licu mjesta u ručnoj miješalici i zato sastav nije uvijek isti, a ta razlika se najviše odražava na neujednačenoj tvrdoći.

2. Mašinsko malterisanje

Mašina za malterisanje ubrzava i pojeftinjuje proces rada. Tehniku ručnog malterisanja pojavom kompresionih pumpi zamijenio je postupak mašinskog ubrizgavanja maltera. Prednost mašinski pravljenih maltera, odnosno, mašinskog malterisanja je brži rad. S druge strane i sam malter je kvalitetniji i homogeniji zbog konstantnog miješanja, a pri tom je uvijek istog sastava i ujednačenije raspoređen. Druga velika prednost mašinskog malterisanja je površina „iz komada“, odnosno, bez fugni, koja se ne ljušti niti naknadno krpi. Postoji više vrsta mašinskih maltera koji se razlikuju po tvrdoći i izolacionim svojstvima.

2.1. Krečno-cementni, mašinski malteri

Ovo su tvrđi malteri, nalik ručno pravljenim. Zbog svog sastava dijeluju vrlo grubo kada se nanesu na zid. Prednost im je to što bolje podnose opterećenje i otporniji su na udarce, a s njima se vrlo brzo radi. Zbog tog grubog izgleda, uglavnom ih treba naknadno obraditi.

2.2. Krečno-gipsani, mašinski malteri

Ovi malteri su mekši i osijetljiviji, ali glađi na prvi pogled. Nije im neophodna završna obrada, pa se i gletovanje može izostaviti. Primijereni su za prostorije u kojima nema vode ni vlage – riječju, za sobe i dnevni boravak.

2.3. Termoizolacioni mašinski malteri

Ovo su malteri koje karakterišu termoizolaciona svojstva, pošto im se dodaje glinopor (ili keramzit, ekspandirana glina u granulama) ili neki drugi minerali i supstance sličnih svojstava.

2.4. Glineni malteri

Glinene maltere je moguće nanositi mašinski, pošto su mekši i manje otporni na udarce. Njihova najveća prednost je to što su sasvim prirodni materijali te odlično ujednačavaju klimu u prostoru.

3. Ručno i mašinsko malterisanje - cijena

Da li su jeftiniji ručni ili mašinski malteri, odnosno, da li je skuplje ručno ili mašinsko malterisanje? Može se reći da su cijene vrlo ujednačene i da se kreću između 8 i 12 EUR/m2. Manja odstupanja se tiču kvaliteta površine ili zahtijevnosti ugradnje- 5-10% – takvi su, recimo, šipovi ili kosine. Ipak, ugrubo gledano, potkrovlje od 100 m2 ima oko 300-400 m2 za malterisanje te bi za mašinski rad trebalo da izdvojite oko 2.000 EUR.